TİBBİ HƏDİSLƏR TOPLUSU AĞIZ VӘ DİŞLӘRDӘKİ HİKMӘTLӘR.

İslam / Hədislər // 2021 24-06, 20:03

İmam Sadiq (ə): Bığ və dodaq ağızın üst tərəfində yerləşdirilib ki, başdan axan maddələri ağıza tökülməkdən qorusunlar, insan yemək və içəcəyindən iyrənməsin və rahat yesin. Kəsici dişlər itiləşdirilib, çünki onların vasitəsilə qida kəsilir. Azı dişlər enli formada yaradılıb, çünki üyütmə və çeynəmə onların vasitəsilə baş verir. İti dişlər uzun yaradılıb ki, kəsici və əzici dişlərə evin dirəkləri kimi dayaq olsunlar.

İmam Sadiq (ə) - Müfəzzəl ibn Ömərə: Ey Müfəzzəl! İnsan üçün yaradılmış dişlərə fikir ver: bəziləri yeməyi kəsmək və doğramaq üçün kəsici, digərləri isə çeynəmək və əzmək üçün enli yaradılıb. İnsanın hər iki işə ehtiyacı olduğu üçün heç birindən məhrum edilməyib.

a) Dişlərin arasının təmizlənməsinin vacibliyi.

Peyğəmbər (s): Cəbrayıl (ə) mənə xilal' gətirdi (və ya xilal haqqında vəhy gətirdi).

Peyğəmbər (s): Ümmətimin xilal işlədənlərinin xoş hallarina!

Peyğəmbər (s): Allah təamdan və dəstəmazdan sonra dişlərini təmizləyənlərə rəhm etsin.

İmam Rza(ə): Allahın Rəsulu (s) buyurub: «Allah öz dişlərinin arasını təmizləyənlərə rəhm etsin!»>

Soruşdular:
-Ey Allahın Rəsulu (s), onlar kimlərdir?

-Dişlərinin arasında qalmış yemək qalıqlarını təmizləyənlər. Əgər yemək ağızda qalarsa, onun iyi dəyişər və mələk o iydən əziyyət çəkər.

Peyğəmbər (s): Yemək qalıqlarını ağızlarından təmizləyənlərin xoş halına. Mələyə ən ağır gələn şey ağızda qalmış yemək qalıqlarıdır.

Peyğəmbər (s): Dişlərinizin arasını təmizləyin. Mələklərin ən acığı gəldiyi şey bəndənin dişlərində yemək qırıntıları görmələridir.

Peyğəmbər (s): Dişlərin arasını təmizləməmək onları çürüdür.

Peyğəmbər (s): Ağızlarınızı xilalla təmizləyin.

İmam Baqir (ə): Kəbə müşriklərin nəfəslərindən Allaha şikayət etdi. Allah belə vəhy etdi: «Ey Kəbə, rahat ol ki, mən onları öz dişlərini ağac çubuğu ilə təmizləyən insanlarla əvəzləyəcəyəm.» Allah Məhəmmədi (s) peyğəmbərliyə çatdırdıqdan sonra Cəbrayıl vasitəsilə ona xilal və diş fırçalamağı vəhy etdi.

İmam Sadiq (ə): Cəbrayıl (ə) Allahın Rəsuluna (s) diş fırçalamağı, xilal və qan almağı vəhy etdi.

İmam Sadiq (ə): Hər kəs yemək yesə, dişlərinin arasını təmizləsin. Təmizləməsə, əziyyəti olacaq.

<«<Məkarimul-əxlaq»: İmam Kazimdən (ə) rəvayət olunub ki, göydən bir səsləyən nida edir: «Allahım! Xəllal və mütəxəllillərə bərəkət ver!>>

Sirkə, saleh kişi kimi öz ev əhli üçün bərəkət istəyər. Həzrətə dedim:

-Sənə fəda olum, xəllal və mütəxəllillər kimlərdir?-Xəllal - evində sirkə saxlayan, Mütəxəllil isə xilaldan istifadə edənlərdir.

b) Dişlərin arasını təmizləməyin faydaları

Peyğəmbər (s): Dişlərinizin arasını təmizləyin. Bu, təmizlikdir. Təmizlik də imana çağırır. İman isə öz sahibi ila birlikdə cənnətdədir.

Peyğəmbər (s): Yemək yeyəndən sonra dişlərinizin arasından yemək qırıntılarını təmizləyin. Bu, azı və digər görsənən dişlərin sağlamlığı, bəndəyə ruzi gətirəndir.

Peyğəmbər (s): Yemək yeyəndən sonra dişlərinizin arasından yemək qalıqlarını təmizləyin və ağzınızı yuyun. Bu, azı və digər görsənən dişlərin sağlamlığıdır.

Peyğəmbər (s): Yemək yeyəndən sonra dişlərinizin arasını təmizləyin. Bu, ağzı təmizləyir, diş ətini sağlam edir.

Peyğəmbər (s): Dişlərinizin arasını təmizləyin. Bu, azı və
görsənən dişlərin təmizliyidir.

Peyğəmbər (s) - Əliyə (ə) vəsiyyətində: Ey Əli, xilal səni mələklərə sevdirəcək. Çünki mələklər yeməkdən sonra ağızlarını təmizləməyənlərin ağız iyindən əziyyət çəkirlər.

«Kafi» - Əhməd ibn Əbdullah Əsədi bir şəxsdən, o da İmam
Sadiqdən (ə): Peyğəmbər (s) Cəfər ibn Əbi Talibə (ə) xilal verərək dedi: -Ey Cəfər, dişlərinin arasını təmizlə. Bu, ağzın (və ya diş ətinin) sağlamlığı və ruzi cəlb edəndir.

«Kafi» - Vəhəb ibn Əbd-Rəbbihdən: İmam Sadiq (ə) dişlərinin arasını təmizləyir, mən də ona baxırdım. Həzrət dedi: «Allahın Rəsulu (s) dişlərinin arasını təmizləyərdi. O, ağzı xoşiyli edir.

İmam Sadiq (ə): Yeməkdən sonra dişlərin arasını təmizləmək diş ətini möhkəmlədir, ruzini artırır və ağız iyini xoşətirli edir.

c) Dişlərin arasını təmizləməyin qaydaları

Peyğəmbər (s): Hər kəs dişlərinin arasını təmizləsə, qırıntıları atsin (udmasın). Bu cür etsə daha yaxşı olar, ancaq udsa da eybi yoxdur.

İmam Sadiq (ə): Dişlərinizin arasından çıxartdığınız qırıntıları udmayın. Qarındakı çiban ondan yaranır.

İmam Sadiq (ə): Dilinlə çıxartdığın qırıntıları ud, xilalla çıxartdıqlarını isə at.

İmam Kazim (ə) - Fəzl ibn Yunisə: Ey Fəzl, dilinlə çıxartdığın qırıntıları əgər istəsən ud, xilalla çıxartdıqlarını isə xoşlamasan,at.
İmam Kazim (ə): Xilalın haqlarından biri budur ki, dilini ağzında dolandırasan. Əgər bir şey çıxsa, udasan, qalanlarını isə xilalla çıxardıb atasan.
«Kafi» - Fəzl ibn Yunisdən: İmam Kazim (ə) mənim yanımda yemək yedi. Yeməkdən sonra ona xilal verdilər. Həzrətə dedim:
Bu xilalın işlətmə qaydası necədir?
Dedi:
-Ağzında qalan və dilinlə çıxartdığın qırıntıları ye,xilalla çıxartdıqlarında isə, ixtiyar sahibisən: istəyirsən ud,
istəyirsən çölə tulla.

«Məhasin»> - Fəzl ibn Yunis Katibdən: İmam Musa ibn Cəfər(ə) Hüseyn ibn Yəzidin bir işinə görə mənim yanıma gəlmişdi. Həzrətə dedim ki, yeməyimiz hazırdır. İstəyirəm ki, mənimlə yeyəsən! Dedi:
-Biz qarşımıza çıxan təsadüfi yeməkləri yeyirik.
Əyləşdi. Mən yemək gətirdim, dizinin üstünə dəsmal qoydum. Həzrət dəsmalı bir tərəfə qoyub yeməyə başladı. Sonra mənə dedi:
-Ey Fəzl, damaq və ağızın ətrafına yapışan qırıntıları ye,amma dişlərinin arasında qalanları yemə.

İmam Hüseyn (ə): Əmirəlmöminin (ə) bizə əmr etmişdi ki, dişlərimizi təmizləyəndə ağzımıza üç dəfə su çəkmədən su içməyək.

<«<Məkarimul-əxlaq» - Fəzl ibn Yunisdən: İmam Kazimdən(ə) xilalın həddi haqqında soruşduqda dedi: «Onun başını sındır ki, diş ətini yaralamasın. >>

ç) Diş təmizləmək üçün yaxşı hesab olunmayan şeylər

İmam Sadiq (ə): Allahın Rəsulu (s) qamış və reyhan çubuğu ilə dişlərin arasını təmizləməyi qadağan edib.

İmam Sadiq (ə): Allahın Rəsulu (s) nar çubuğu, yarpağı ətirli olan ağacın çubuğu və qamışla dişlərin arasını təmizləməyi qadağan etdi və dedi: «Bunlar xora xəstəliyinə meyli artırırlar.>>>
İmam Sadiq (ə): Peyğəmbər (s) xurma yarpağı və qamışdan başqa əlinə düşən istənilən şeylə dişlərinin arasını təmizləyirdi.

İmam Kazim (ə): Reyhan və nar çubuğu ilə dişlərinizin arasını təmizləməyin. Onlar cüzamın damarlarını hərəkətə gətirirlər.