Bu gün Muhəmməd Peyğəmbər (s.ə) və İmam Cəfər Sadiq (ə) mövlududur.

Həsən Əskəri Dərnəyi / İslam // 2021 24-10, 09:00

MUHƏMMƏD MUSTƏFANIN(S) HƏYATINA QISA BAXIŞ.

Hicri-qəməri tarixi ilə rəbiul-əvvəl ayının 17-si (miladı tarixlə 24 oktyabr 2021ci il) Həzrət Məhəmməd Peyğəmbərin (s) və altıncı imam Həzrət İmam Cəfər Sadiqin (ə) doğum gününə təsadüf edir.

Peyğəmbərin adı Muhəmməd (s), məşhur künyəsi ƏbulQasim, məşhur ləqəbləri Əhməd və Mustəfa, bərəkətli ömrü isə 63 ildən ibarət olmuşdur. O həzrət “amul-fil” in (fil ili) Rəbiül-əvvəl ayının 17-də (miladi tarixi ilə 570-ci ildə), mübarək cümə günü dünyaya gəlmişdir. (Həmin il Allah-Təala Kəbə еvini uçurmağa gələn “fil səhabələri”ni “əbabil” quşları ilə məhv еtmişdir.) Həzrət İsa (ə) əsrlər öncə "İncil"də o həzrətin adını müjdə vermişdir: “Mən sizi məndən sonra gələcək bir peyğəmbərlə müjdələyirəm, onun adı Əhməddir”. Qurani-Kərimdə də o həzrət həm Əhməd, həm də Mühəmməd adı ilə yad edilir. (“Səff” surəsi, ayə 6; “Əhzab” surəsi, ayə 40.)

Muhəmməd peyğəmbər (s) doğulan zaman artıq atası Abdullah ibn ƏbdulMutəllib dünyadan getmişdi. Yetim Muhəmməd 6 yaşında ikən anası Aminəni də itirir. Onun qəyyumluğunu babası Əbdul-Mutəllib , daha sonra isə əmisi Əbu-Talib öhdəsinə götürür.

Cahiliyyətin və nadanlığın hökm sürdüyü Məkkədə gününü çobanlıqla, az bir qismini ticarətlə keçirmiş Muhəmmədə vəhyin nazil olması ərəb əyanlarını həsədə və paxıllığa düçar edirdi. Onlar, ümumiyyətlə, peyğəmbərliyin əyanlara məxsus olduğu iddiasında idilər. Lakin uca Allahın hikməti belə tələb edirdi ki, sonuncu səmavi dinini ehtiva edən, qeybdən və gələcəkdən xəbər verən ilahi vəhy, məktəb, müəllim, yazma, oxuma bilməyən, olduğu cəmiyyətdə düzgün, dürüst və əmanətdar kimi tanınan birinə verilsin. Bu şərtlərin hamısı yalnız gənc Muhəmməddə cəmləşirdi. Məhz bu səbəbdən idi ki, bütpərəstlər Muhəmmədi “Sən bu Quranı özün yazmısan”, “Sən özün bunları bilirsən” deməklə ittiham edə bilmirdilər.

İslam Peyğəmbəri (s) peyğəmbərliyindən öncə hər il bir neçə günlük “Hira” mağarasına gedər, ibadət və raz-niyazla məşğul olardı. Peyğəmbər (s) qırx yaşında ikən, hicrətdən on üç il əvvəl, Rəcəb ayının 27-də vəhy mələyi Cəbrail-Əminin Allah tərəfindən nazil olması və “Ələq” surəsinin bir neçə ayəsinin tilavəti ilə peyğəmbərliyə seçilir. O həzrətə iman gətirən və dəvətini qəbul edən ilk kişi İmam Əli (ə) və ilk qadın Peyğəmbərin (s) həyat yoldaşı Xədicə olur. Məkkədə şərait münasib olmadığı və bütün ixtiyarlar bütpərəstlərə məxsus olduğundan Peyğəmbər (s) dəvətini məhdud və gizli şəkildə başlayır. Bu müddətdə bir dəstə o həzrətə iman gətirir.

Üç il gizli dəvətdən sonra, ilk mərhələdə Allah tərəfindən - (Yaxınlarını İlahi əzabla qorxut – “Şüəra”/214) – ayəsi nazil olmaqla, o həzrət qohum-əqrəbasını bir yerə toplayaraq risalət və peyğəmbərlik vəzifəsini aşkar şəkildə elan edir.

İkinci mərhələdə isə Peyğəmbər -
(Sənə əmr olunanı aşkar şəkildə bəyan et və müşriklərdən üz çevir. Həqiqətən, Biz istehza edənlərin şərini səndən uzaqlaşdırdıq! – “Hicr”/94-95) – ayəsini almaqla ümumi dəvətə başlayır. Bundan sonra müxaliflərin düşmənçiliyi alovlanır. Düşmən Həzrətin risalətinə qarşı bütün vasitələrdən istifadə edir. Peyğəmbər və onun tərəfdarları böhtanlarla, istehzalarla və cismani işgəncələrlə qarşılaşırlar.

Bu minvalla, O Həzrətin peyğəmbərliyindən on üç il keçdikdən sonra, Əbu Cəhlin təklifi və Qüreyş qəbiləsinin böyüklərinin qərarı ilə bir dəstə Peyğəmbərin (s) evinə hücum edib O Həzrəti qətlə yetirmək istədikdə, Cəbrail-Əmin Allah-Taala tərəfindən O Həzrətin Məkkədən Mədinəyə hicrət etməsi əmrini gətirir. İmam Əli (ə) Peyğəmbərin (ə) yatağında yataraq, O Həzrət tərəfdarları ilə birlikdə Məkkədən çıxıb, üç gün “Sur” mağarasında qaldıqdan sonra Mədinəyə doğru hərəkət edir.

Mədinə əhalisi Peyğəmbəri (s) Mədinənin altı kilometrliyində yerləşən “Quba” məntəqəsində qarşılayır. (Elə həmin məntəqədə İslamın ilk məscidi – “Quba məscidi”, ondan sonra isə Mədinənin özündə “Peyğəmbər məscidi” bina edilir.) İmam Əli (ə) Məkkədə qalan bəzi ailə üzvləri ilə birlikdə Məkkədən Qubaya çatdıqdan sonra, birgə Mədinəyə daxil olurlar.

Hicrətin ikinci ilində müsəlmanlarla müşriklər arasında “Bədr” döyüşü baş verir və döyüş müsəlmanların qələbəsi ilə sona yetir. Bir çox müsəlmanların şəhadətinə səbəb olan “Ühüd” döyüşü də elə həmin il baş verir.
Hicrətin 5-ci ilində “Əhzab” (Xəndək) döyüşü baş verir.
Hicrətin 6-cı ilində “Hüdeybiyyə sülhü” imzalanır. Elə həmin ildə Peyğəmbər (s) müxtəlif ölkələrin padşahlarına məktub göndərərək onları İslama dəvət edir. Hicrətin 7-ci ilində “Xeybər” döyüşü baş verir və İmam Əlinin (ə) qəhrəmanlığı ilə Xeybər qalası fəth olunur.
Hicrətin 8-ci ilində Məkkə fəth olunur və bütxanalar dağıdılır. Elə həmin ildə Peyğəmbərin böyük qızı Zeynəb vəfat edir və İbrahim adlı oğlu dünyaya göz açır. Hicrətin 10-cu ilində Peyğəmbərin 18 aylıq övladı İbrahim dünyasını dəyişir.
Hicrətin 11-ci ilində Peyğəmbər (s) “Vida” həccini yerinə yetirib, Məkkədən Mədinəyə döndükdə, “Qədir-Xum” adlı məntəqədə 120 min hacının iştirakı ilə İmam Əlini (ə) ALLAH tərəfindən özünə canişin və müsəlmanlara rəhbər, imam təyin edir. Peyğəmbər (s) Mədinəyə qayıtdıqdan sonra, Ona tədricən verilən zəhərlə Səfər ayının 28-i şəhid olur.

İMAM CƏFƏR SADİQ (Ə) HƏYATINA QISA BAXIŞ.

İmam Sadiq (ə) 83-cü hicri ilinin Rəbiül-əvvəl ayının 17-də Mədinə şəhərində anadan olmuşdur.

İmam Cəfər Sadiq (ə) islam dini, eləcə də dünyəvi fənləri olduqca mükəmməl tədris etmış, Mədinə şəhərində o zamanlar üçün nəhəng tədris mərkəzi qurmağa nail olmuşdu. Dünyanın müxtəlif məntəqələrindən insanlar o zamanlar Mədinəyə gələrək, Həzrətdən məlumat alardılar.
O Həzrət elmin müxtəlif sahələrində bir çox görkəmli alim yetişdirib. Bundan əlavə, O, 4000 nəfərdən çox şagird yetişdirməyə və onları müsəlman məmləkətlərinə yaymağa nail olub.

İmam Cəfər Sadiqin (ə) elmindən əhli-sünnə alimləri də bəhrələnirdilər. Onlardan Maliki məzhəbinin banisi Malik ibn Ənəsi, hənəfi məzhəbinin banisi Əbu Hənifəni, məşhur fəqihlər Süfyan Sovrini, Süfyan ibn Üyeynəni, İbn Cüreyci, Şöbəni misal çəkmək olar.

İmam Sadiq (ə) həyatı boyu təzyiq və təqiblərə məruz qalmışdır. Hələ atasının sağlığında Əməvi xəlifəsi Hişamın əmri ilə Dəməşqə, daha sonra Abbasi xəlifələri Səffah və Mənsurun əmri ilə də, iki dəfə sürgünə göndərilmişdir.

O həzrət Mədinəyə qayıtdıqdan sonra təqiyyə edərək yaşamış, hicrətin 148-ci ilində (təqribən miladi 77-ci il) 65 yaşında ikən xəlifə Mənsurun göstərişi ilə zəhərləndirilərək şəhid olmuşdur.

İmamın mübarək məzarı Mədinədə, Bəqi qəbristanlığında İmam Həsən Müctəba (ə), İmam Zeynulabidin və İmam Məhəmməd Baqirin məzarları ilə yanaşı yerləşir.

Qeyd edək ki, Bəqi qəbiristanlığında yerləşən dörd İmamın məzarı üzərində ucaldılmış məqbərə ötən əsrin əvvəllərində (təxminən 1925-ci il) radikal dini cərəyanların şeyxlərinin göstərişləri ilə dağıdılıb. Bu günədək həmin İmamların mübarək məzarlarının ziyarətinə məhdudiyyət və çətinliklər yaradılır.

HesenEskeri.az olaraq bu iki böyük Şəxsiyyətin mübarək mövludları münasibətilə bütün müsəlmanları təbrik edirik.

Həsən Əskəri Dərnəyinin təsis etdiyi İmam Cəfəri Sadiq (ə) həyatı adlı video rolikə buyurub baxa bilərsiz