Hüquqi Məsələlər // Bu gün, 17:55

Sual: Alimenti ödəməyən şəxs həbs oluna bilər?

Sual: Alimenti ödəməyən şəxs həbs oluna bilər?

Cavab: Azərbaycan qanunlarına görə aliment ödəməyən şəxs həbs oluna bilər, amma bu sadəcə dərhal və avtomatik baş vermir. Qanun çərçivəsində bu, mərhələli olaraq tətbiq edilən icra və məsuliyyət tədbirlərindən biridir. Aşağıda ən önəmli məqamları sadə dildə izah edirəm 

 1) Əvvəlcə icra tədbirləri görülür

Aliment məhkəmə qərarı ilə müəyyən edilir və icra olunur.

Əgər aliment vaxtında ödənilmirsə, icra məmuru borclunun əmlakı və gəlirləri üzərində məcburi tutulma tədbirləri tətbiq edir (bank hesabı, əməkhaqqı, əmlak üzərinə həbs və s.).

Borc çox yığılarsa, ölkədən çıxış məhdudlaşdırıla bilər. 


 2) İnzibati məsuliyyət (qısa həbs və cərimə)

Əgər aliment ödəməkdən yayınma davam edərsə:

İnzibati cərimə tətbiq oluna bilər.

10-30 günədək inzibati həbs (qısa müddətli həbs) də verilə bilər. 

 3) Cinayət məsuliyyəti və həbs

Əgər şəxs məhkəmə qərarını qəsdən və davamlı olaraq icra etmirsə, artıq bu cinayət tərkibli hal sayılır:

Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 306.1-ci maddəsinə əsasən məhkəmə qərarını qərəzli şəkildə icra etməmək cinayət məsuliyyəti yaradır.

Bu cəza növləri arasında azadlıqdan məhrumetmə də var, yəni həbs cəzası verilə bilər. Bu müddət praktikada 1-3 ilədək və bəzi xəbərlərdə 3 il həbs olaraq tətbiq olunan hallar göstərilir. 

 4) Praktik nümunələr

Mediadan məlumdur ki, aliment borcunu ödəmədiyi üçün məhkəmə qərarı ilə 1 il 2 ayadək həbs cəzası verilmiş şəxslər də olub. 

 Ümumi qayda

Sadəcə borcun olması avtomatik həbsə səbəb olmur. İlk növbədə borcun icrası üçün qanunda nəzərdə tutulan tədbirlər (məhkəmə, icra, məcburi tutulma, cərimə, inzibati həbs) tətbiq olunur. Bununla belə, əgər şəxs bilərəkdən və davamlı olaraq öhdəlikdən yayınırsa və icra tədbirləri nəticə verməzsə, cinayət məsuliyyətinə (və potensial həbsə) gətirilə bilər.