Hüquqi Məsələlər // Bu gün, 16:54

Sual: Rüşvət almağın nəticəsi nədir?

Sual: Rüşvət almağın nəticəsi nədir?

Cavab: Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsi-yə görə, “rüşvət almağın” — yəni vəzifəli şəxsin rüşvət alması vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə deməkdir və belə hallar cinayət məsuliyyəti doğurur. 

 Rüşvət alma — nə deməkdir

“Rüşvət alma” (passiv rüşvətxorluq) — vəzifəli şəxsə, onun və ya üçüncü şəxs naminə, xidmət səlahiyyətlərinin icrası ilə bağlı şəkildə maddi nemət, güzəşt, imtiyaz və ya başqa üstünlük verilməsi, təklifi və ya vədi qəbul etməsidir. 

Bu, həm konkret vəzifə üzrə hərəkətə (və ya hərəkətsizliyə), həm də vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə etməklə mümkündür. 

 Cinayət məsuliyyəti və cəza ölçüsü

Əsas hal: passiv rüşvət — 4-dən 8 ilə qədər azadlıqdan məhrumetmə, bəzi hallarda müəyyən vəzifə tutma və ya fəaliyyətlə məşğul olma hüququndan məhrumetmə ilə cəzalandırılır. 

Ağırlaşdırılmış hallar (məsələn, rüşvətin külli miqdarda olması, təkrar rüşvət, vəzifəyə sui-istifadə ilə qanunsuz hərəkətlər, qrup tərəfindən törədilmə və ya təhdid-zorakılıqla alınması) — 8-dən 12 ilə qədər azadlıqdan məhrumetmə, cinayət yolu ilə qazanılmış əmlakın müsadirəsi kimi əlavə cəza tədbirləri tətbiq edilə bilər. 

Həmçinin, rüşvət vermək (aktiv rüşvətxorluq) da cinayət sayılır: bəzi hallarda, cərimə və ya 2-5 illik azadlıqdan məhrumetmə cəzası mümkündür; ağır hallarda 4-8 il azadlıqdan məhrumetmə və əmlakın müsadirəsi tətbiq edilə bilər. 

Qanuna görə rüşvət alan və rüşvət verən hər iki tərəf məsuliyyət daşıyır. 

Digər hüquqi nəticələr

Rüşvət alma – passiv rüşvətxorluq sayılır. 

Ağırlaşdırıcı hallar: rüşvətin külli-miqdarda olması, təkrar törədilməsi, vəzifədən sui-istifadə, qrup tərəfindən cinayət, təhdid kimi əlavə hallarda cəza daha sərt olur. 

Əgər rüşvət alma ilə yanaşı vəzifəli şəxs qanunsuz hərəkətlər edib — məsələn, saxta sənəd hazırlayıb, vəzifədən sui-istifadə edərək başqa cinayət törədib — bu hallar ayrı-ayrı maddələrlə (məsələn, saxtakarlıq, vəzifə səlahiyyətlərinin sui-istifadəsi) də qiymətləndirilə bilər.